Türkiye Sermaye Piyasalarının Gelişimi ve Geleceği
Hazine ve Maliye Bakanı’nın TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu toplantısında yaptığı konuşma, Türkiye’nin sermaye piyasalarının gelişimi açısından son yıllarda kaydedilen önemli ilerlemeleri gözler önüne serdi. Bakan Gönül, yatırımcı ilgisinin ve talebinin arttığını vurgulayarak, bu durumun piyasanın sağlıklı bir şekilde büyümesine olan etkisini detaylandırdı.
Sermaye Piyasalarında Yatırımcı Sayısındaki Artış
2023 yılı itibarıyla, Türkiye’de pay senetlerinde 7 milyon, yatırım fonlarında ise 5,4 milyon yatırımcı bulunuyor. Bunun yanı sıra, tahvil, bono ve Bireysel Emeklilik Sistemi gibi araçlar üzerinden yaklaşık 36 milyon vatandaş doğrudan veya dolaylı olarak sermaye piyasalarına yatırım yapıyor. Bu, piyasanın genişlemesi ve daha fazla insanın finansal okuryazarlığını artırması açısından son derece önemli bir göstergedir.
Bakan Gönül, 2023 yılında 54 şirketin toplam 79,3 milyar lira halka arz gerçekleştirdiğini belirtti. Türkiye, bu yıl halka arzdan sağlanan fon büyüklüğüne göre dünyada 10’uncu, Avrupa’da ise ilk sırada yer aldı. Bu başarı, Türkiye’nin sermaye piyasalarının uluslararası düzeydeki rekabet gücünü artırıyor.
Borçlanma Araçları ve Yatırım Fonları
2023’te şirketler, 888,7 milyar lira değerinde borçlanma aracı ve kira sertifikası ihraç etti. Ekim 2024 sonu itibarıyla ise bu rakam 1 trilyon 606,4 milyar liraya ulaştı. Girişim sermayesi yatırım fonlarının büyüklüğü 192,3 milyar lira, girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının aktif büyüklüğü ise 41,1 milyar lira oldu. Bu veriler, Türkiye’nin finansal sisteminin derinleştiğini ve çeşitlendiğini göstermektedir.
Menkul Kıymet Yatırım Fonları ve Şirket Değerleri
Gönül, menkul kıymet yatırım fonları tarafından yönetilen varlık miktarının ekim sonu itibarıyla 3,7 trilyon liraya ulaştığını belirtti. Kurul kaydında bulunan 692 şirketin 570’inin borsada işlem gördüğünü ve bu şirketlerin toplam piyasa değerinin 12 trilyon 163 milyar lira olduğunu ifade etti. Bu rakamlar, Türkiye’nin finansal piyasalarının büyüklüğü ve derinliği hakkında önemli bir bilgi sunuyor.
Finansal Okuryazarlık ve Eğitim Çabaları
Finansal okuryazarlık, toplumun her kesimine ulaşmayı hedefleyen bir platform olarak büyük önem taşıyor. Gönül, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in himayesinde hayata geçirilen bu platformun, bütçe, bankacılık, kredi, yatırım, borsa ve kripto varlıklar gibi konularda ücretsiz eğitimler sunduğunu belirtti. Kamu kurumları ve sivil toplum kuruluşları ile yapılan iş birlikleri sayesinde, bu platformun içeriği sürekli olarak geliştirilecektir.
Kripto Varlık Düzenlemeleri ve Girişim Sermayesi
2024 yılı itibarıyla, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının düzenlenmesine yönelik Sermaye Piyasası Kanunu’nda yapılan değişiklikler büyük bir adım olarak değerlendirilmektedir. Girişim sermayesi yatırım fonlarına yönelik düzenlemeler de önemli fırsatlar sunmaktadır. Özellikle bireysel emeklilik fonlarından girişim sermayesi yatırım fonlarına aktarılacak asgari yatırım tutarının artırılması, girişimcilik ekosistemine olumlu katkılar sağlayacaktır.
Gayrimenkul Yatırım Fonları ve Proje Düzenlemeleri
Gayrimenkul yatırım fonlarının konut üretiminde finansman katkısı sağlayabilmesi amacıyla Proje Gayrimenkul Yatırım Fonlarına ilişkin düzenlemelerin hayata geçirilmesi, sektörde önemli bir gelişme olarak öne çıkmaktadır. Ayrıca, aracı kurumlardan beklenen güçlü sermaye yapısının oluşturulması için asgari kuruluş öz sermayesinin 300 milyon lira olarak belirlenmesi, sektördeki istikrarı artıracaktır.
Sürdürülebilir Büyüme ve Gelecek Hedefleri
Hazine ve Maliye Bakanlığı, sürdürülebilir büyümeyi sağlamak amacıyla önemli düzenlemeler yapmaya devam ediyor. Sermaye piyasaları aracılığıyla cari açığın azaltılması, ekonomik büyümenin sürdürülebilir hale getirilmesi ve yeşil projelere destek sağlanması hedefleniyor. Bu bağlamda, ortaklık ve şirketlere yönelik halka arz başvuru koşullarında sağlanan indirimler, yatırımcıların ilgisini artırabilir.
Sonuç Olarak
Türkiye sermaye piyasalarının, yatırımcıların güvenini kazanarak büyümesine devam etmesi için atılan adımlar, finansal sistemin derinleşmesine ve çeşitlenmesine katkı sağlamaktadır. Bu bağlamda, sürdürülebilir büyüme hedefleri doğrultusunda yapılan düzenlemeler ve eğitim platformları, Türkiye’nin finansal geleceği için umut verici bir tablo çizmektedir.