Enerji Fiyatlarının Değişimi ve Küresel Etkileri
2024 yılının ilk çeyreğinde enerji fiyatları, jeopolitik risklerin etkisiyle küresel imalat sektöründeki zayıf seyir ve ABD’de yüksek enflasyon nedeniyle Fed’in faiz indirimlerine ilişkin beklentilerin ötelenmesiyle gerileme eğilimine girdi. Dünya Bankası’nın enerji fiyat endeksi, bir önceki çeyreğe göre %4,3, yıllık bazda ise %7,7 düşüş gösterdi. Bu düşüşte kömür fiyatlarındaki %7,3’lük azalış etkili oldu.
Yurt İçindeki Enerji Fiyatları ve Üretim
Türkiye’de yılın ilk çeyreğinde enerji fiyatlarında karışık bir tablo izlendi. ÜFE’nin enerji alt kaleminde fiyatlar bir önceki yılın aynı dönemine göre %27,7 düşerken, elektrik tüketici fiyatlarında %4,4 artış yaşandı. Elektrik üretimi ise yükseliş ivmesiyle başladı ve geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre %6,2 arttı. Kömür santralleri üretimde en büyük payı alırken, yenilenebilir kaynaklarla üretilen enerjinin payı %48,9 seviyesinde bulunuyor.
Yenilenebilir Enerji Yatırımları ve Kurulu Güç
2024 yılının ilk 4 ayında Türkiye’deki elektrik üretiminde toplam kurulu güç kapasitesi 2,4 GW artarak 110,1 GW’a yükseldi. Yenilenebilir enerji santrallerinin toplam kurulu güç içerisindeki payı %57 seviyesine ulaştı. Ülkemizdeki kurulu gücün kaynaklara göre dağılımı ise %44,9 termik santraller, %29,2 hidrolik santraller, %13,3 güneş ve %11,0 rüzgâr şeklinde gerçekleşti.
Yeni Düzenlemeler ve Enerji Politikaları
2024 yılında yürürlüğe giren “Maden Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile enerji alanında önemli düzenlemeler yapıldı. Bu düzenlemelerin arasında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın belirlediği alanlarda imar planı olmaksızın enerji santrallerinin kurulmasına olanak tanınması ve yenilenebilir enerji yatırımlarına yönelik teşvikler bulunmaktadır. Ayrıca doğal gazın sıvılaştırılması ve depolanması faaliyetlerinin ayrıştırılarak bağımsız bir piyasa faaliyeti olarak tanımlanması, doğal gaz sektöründe de önemli değişikliklere neden olmuştur.
