Süt parası, sigortası ödenen kadınlar ya da eşi doğum yapmış kişiler için yeni doğmuş bebeklere yönelik devlet tarafından sağlanan bir ödenektir. Kişilerin süt emzirme ödeneğinden yararlanabilmesi için doğum yapılan tarihte anne ve babanın evlenmiş olma şartı aranmaktadır.
Süt parası başvurusu yapmak isteyen kadınların herhangi bir işte çalışma zorunlulukları bulunmamaktadır. Eşlerin sigortalı olması, sunulan süt parası ödeneğinden yararlanmak için yeterli bir önkoşuldur. Annenin ya da eşinin süt parasından yararlanabilmesi için sigorta ya da Bağ – Kur ödemelerinde, en az 120 günlük primin yatırılmış olma şartı aranmaktadır. Bağ – Kur ödemelerinde herhangi bir prim borcu bulunduğu takdirde, süt parası yardımından yararlanılamaz.
Süt Emzirme Ödeneği Hakkında
Süt emzirme ödeneğini almak için hak kazandıktan kısa süre sonrasında sigortanın kesilmesi ya da herhangi bir nedenden işten çıkarılma durumlarıyla karşılaşılabilir. Böyle durumlarda ilgili kanunun 9. Maddesi uygulanmaktadır. 9. Maddeye göre; sigorta ödemesi kesilen kişilerin, sigortanın kesildiği tarih itibariyle 300 gün içinde çocukları dünyaya geldiğinde, doğum tarihinden 15 ay önceki süreçte 120 günlük sigorta priminin ödenmesi durumunda, süt parası ödeneğine hak kazanabilirler. Emekli sandığına bağlı olarak çalışan kişiler süt emzirme ödeneğinden faydalanamamaktadır. Ancak doğum yardımından yararlanabilirler ve doğum yardımı ödeneği, süt emzirme ödeneğinden daha yüksek bir ücrete sahiptir.
Süt Emzirme Parasından Yararlanmak İçin
Pek çok kişi, e- devlet üzerinden ya da PTT aracılığıyla süt parası sorgulama 2018 işlemi yaparak, süt parası ödeneğinden yararlanıp yararlanamayacağı hakkında bilgi almak istemektedir. Süt emzirme ödeneğini kimlerin alacağı noktası, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 16. Maddesine göre düzenlenmektedir. Mevzuat, sigortalı anneler ile sigortalı babaların çalışmayan eşlerinin süt emzirme ödeneğinden yararlanabileceğini belirtmektedir. Mevzuat dahilinde süt emzirme ödeneğinden yararlanma şartları şu şekilde açıklanmıştır:
- Yeni doğum yapmış sigortalı kadın,
- Sigortalı olmayan karısının doğum yapması nedeniyle sigortalı erkek,
- 5510 sayılı kanunun 4. Maddesine 1. Fıkrasına göre; A ve B bentleri kapsamındaki sigortalı çalışanlardan, kendi çalışması sonucu belirli bir gelir ya da aylık alan kadına, belirli bir gelir ya da aylığa sahip olan erkeğin eşine verilmektedir. Her çocuk için ve çocukların yaşaması koşuluyla doğum tarihinden itibaren geçerli olacak ve yönetim kurulu tarafından belirlenip, Bakanlar Kurulu tarafından tasdiklenen tarife ödeneği üzerinden emzirme ödeneği verilecektir.
Emzirme Ödeneği Tutarı ve Başvurusu
Süt parası ne kadar 2018 yılı için ödenekten yararlanmak isteyen kişilerin en çok merak ettiği soruların başında gelmektedir. 2018 yılı için belirlenen süt emzirme ödeneği 149 TL olmaktadır. Süt emzirme ödeneğini almaya hak kazanan kişiler, hak kazanılan tarihten itibaren 5 yıl içinde ödenek tutarını bankalardan temin edebilirler. Süt parası, sadece bir defalığına mahsus olarak sunulan bir devlet ödeneği türüdür.
4A kapsamında sigortalı olarak çalışan anneler ya da ebeveynler için süt parası başvurusu, doğum yapıldıktan sonra hastanenin doğumu SGK sistemine giriş yapmasıyla mümkün olmaktadır. Başka herhangi ek bir işlem yapılmadan, doğum SGK sistemine düşmesinden sonra anne ya da diğer ebeveyn süt parasını T.C kimlik numarası ile Ziraat Bankası’nın herhangi bir şubesinden temin edebilir.
Doğumdan sonra hastane ya da başka bir durumdan kaynaklı herhangi bir aksilik oluştuğunda, süt emzirme ödeneğinden yararlanmak için bulunulan yerin Sosyal İl Müdürlüğü’ne gidilerek süt parası başvuru formu doldurulması gerekmektedir. Başvuru formunun yanında, süt parası talep dilekçesinin, doğum raporunun ve de çocuğun kimlik belgesinin de bulunması gereklidir. Başvuru onaylandıktan sonra süt parası sorgulama Ziraat Bankası ya da PTT şubeleri üzerinden yapılarak, bu kanallar üzerinden temin edilebilir.
4B Sigorta Kapsamında Süt Parası Başvurusu
4B kapsamında sigortalı çalışan anne ya da ebeveyn süt emzirme ödeneğinden yararlanmak için bağlı bulunulan ildeki İl Müdürlüğü’ne ya da Sosyal Güvenlik Kurumu’na giderek istenilen evraklarla birlikte başvuruda bulmalıdır. Süt parası talep dilekçesi ile birlikte verilecek evraklar; doğum raporu ve de çocuğun kimlik belgesi olmaktadır. Yapılan başvurular, kurul tarafında değerlendirildikten sonra onaylanır. Ardından ödenek Ziraat Bankası’na yatırılmaktadır. Kişiler yine T.C kimlik numaraları ile Ziraat Bankası şubelerinden birine giderek, gerekli ödemeyi alabilir.
Süt Emzirme Parasına Yapılan Zam Hakkında
TC ile süt parası sorgulama işlemi PTT, SGK ya da Ziraat Bankası kanalları aracılığıyla önceki yıllarda yapıldığında, devletin sunduğu ödenek tutarı 133 TL olarak çıkmaktadır. Asgari ücrete yapılan zamlarla birlikte süt parasına da zam yapılmış ve fiyat 133 TL’den 149 TL’ye çıkarılmıştır. Bağlı bulunulan SGK İl Müdürlüklerine yapılan başvurular sonucu 2018 yılı için belirlenmiş ücretin alınması mümkün olmaktadır.
Devlet, sadece süt parası için değil anneye iş görmezlik raporu için de ücret ödemektedir. Çalışan anneler için geçerli olan ödemedeki ücret, annenin aldığı maaşa göre değişir. Ücret hesaplaması doğum izni üzerinden yani 112 gün olarak yapılır. 2017 için sunulan en düşük doğum raporu ücreti 4.424 TL iken, 2018 yılı için bu ücret 5.050 TL olmaktadır. İş görmezlik olarak geçen doğum izni ücretleri için süt parası sorgulama PTT üzerinden yapıldığı gibi yine PTT şubeleri üzerinden yapılabilmekte ve ücret PTT şubelerinden alınabilmektedir. Ücretler, annenin T.C kimlik numarası ile açılan PTT hesaplarına yatırılmaktadır.